5. ULUSAL YAYIN KONGRESİ ULUSAL YÜRÜTME KOMİTESİ
6. KARMA TOPLANTISI TUTANAĞI
16 Kasım 2009

 

Konu: 5. Ulusal Yayın Kongresi - TÜRKİYE ULUSAL YÜRÜTME KOMİTESİ ÜYELERİ

 

 

Ümit Yaşar Gözüm –Eşbaşkan
Kenan Kocatürk –Eşbaşkan
Aziz Zeren-Üye
Münir Üstün-Üye
Enver Ercan-Üye
Mine Soysal-Üye
Necdet Neydim-Üye
Celal Musaoğlu-Üye
Cengiz Avcılar-Üye

 

 

1. Sektörel Yapı Komisyonu -Hayati Bayrak

2. Yayımlama Özgürlüğü ve Fikri Haklar Komisyonu 
Yayımlama Özgürlüğü - Ragıp Zarakolu
Fikri Haklar - Tuğrul Paşalıoğlu           

3. Yayıncılıkta Devletin Rolü ve Devlet Yayıncılığı Komisyonu - Aytekin Yılmaz

4. Çocuk ve Gençlik Kitapları Yayıncılığı Komisyonu - Fatih Erdoğan

5. Eğitim Yayıncılığı Komisyonu - Niyazi Şimşek

6. Akademik - Üniversite Yayıncılığı Komisyonu - Fahri Aral                                                

7. Süreli Yayınlar Komisyonu - Enver Ercan 

8. Kitapçılık, Dağıtımcılık, Satış ve Pazarlama Komisyonu - Arman Fikri 

9. Kütüphaneler ve Derleme Sorunları Komisyonu - Raşit Çavaş 

10. Yayıncılığın Dünyaya Açılımı, AB ve Uyum Komisyonu - Ümit Yaşar Gözüm

11. Çeviri Politikaları Komisyonu - Müge Gürsoy Sökmen

 

 

5. Ulusal Yayın Kongresi, Ulusal Yürütme Komitesi 6. olağan toplantısını yukarıda sıralanan komisyon başkanları, başkan yardımcıları ve üyelerinin katılımıyla 16 Kasım 2009 tarihinde İstanbul’da Armada Otel’de gerçekleştirerek aşağıda başlıklar halinde sıralanan ilke kararlarını almıştır.Toplantıya geçmiş toplantıda çalışmalarını tamamlamak üzere olan Çeviri Politikaları Komisyonu Başkanı katılmamış, Yayımlama Özgürlüğü komisyonu başkanı da çalışmalarının uzmanlarla yürütüldüğünü beyan ederek süre verilmesini istemiştir.

Ulusal Yürütme Komitesi Eşbaşkanı Ümit Yaşar Gözüm, bugüne kadar yapılan çalışmaların bir özetini çıkardığı sunumunda  komisyonların alt başlıklarında  görüşlerin birbiriyle çatışmaması veya tekrarlanmamasına  özen gösterilmesini önermiştir.

 

 

Aşağıda isimleri ve komisyonları yazılı üyelerin çalışmalara sistemli olarak katkıda bulunamadıkları dolayısıyla komisyon başkanlarının teklifleriyle  yerlerine aşağıdaki isimlerin üye olarak kongreye katılımları,

-Sektörel Yapı Komisyonundan Batu Bozkurt’un yerine Mustafa Aksoy’un,
-Sektörel Yapı Komisyonundan Enis Batur’un yerine EDİSAM Başkanı Adnan Özer’in,
-Eğitim Yayıncılığı Komisyonundan Alparslan Durmuş’un yerine Ramazan Cingil’in,
-Kitapçılık, Dağıtımcılık, Satış ve Pazarlama Komisyonundan Erden Heper’in yerine Erdoğan Yenice’nin 

Süreli Yayınlar Komisyonundan Bünyamin Güneş’in komisyondan çıkarılması,Yayıncılığın Dünyaya Açılımı, AB ve Uyum Komisyonundan Bülent Özükanın yerine Osman Nuri Öztürk’ün Yayıncılığın Dünyaya Açılımı, AB ve Uyum Komisyonuna dahil edilmesine,

 

 

Hayati Bayrak / Başkan:
5 Kasım 2009 tarihinde Mustafa Şerif Onaran hariç bütün üyelerinin katılımıyla gerçekleştirdikleri toplantıda;

a- Az sayıda başlık ile Kongreye gitmek,
b- Üyelerinden İhsan Sönmez’in hazırladığı ancak değerlendirmeye fırsat bulamadıkları 10 sayfalık raporu önümüzdeki hafta görüşerek Ulusal Yürütme Komitesine sunmak,
c- Yayıncılıkla ilgili tavsiyeden ziyade kararlar alabilen bir üst kurul veya kuruluş benzeri bir yapının oluşturulması gerektiği,
d- Sektörel yapı komisyonun bütün komisyonları ilgilendirdiği dikkate alınarak komisyon başkanlarının gelen görüşlerden sektörel  yapıyı ilgilendirenlerin bu komisyona öncelikle ulaştırmaları,
e-Ayrıca Sektörel yapı komisyonunun Ankara da eş başkanların ve komisyon başkanlarının da katılımlarıyla kongre önce ankarada ortak bir toplantıda bulunmalarının uygun olacağı     ifade edilmiştir.

 

a- Yayımlama ve Fikri Haklar Komisyonu olan komisyon adının Yayımlama ve Telif Hakları Komisyonu şeklinde değiştirilmesi gerektiği,
b- Komisyonla ilgili olarak mevzuatta yapılması gereken değişikliklere dair görüşlerini 1 Aralık 2009 tarihinde kadar yapacakları toplantıda netleştirecekleri,
c- Eser sahipleri, çevirmenler ve yazarlar arasındaki sorunların sözleşme hukuku çerçevesinde çözülmesinin gerektiği,
ç- Dijital yayıncılıkla ilgili gelişmelere 19 Aralık 2009 tarihinde bu konuda katılacakları uluslararası bir toplantıdan sonra raporlarında yer verecekleri,
d- Yayıncılıkla ilgili bandrol, sertifika vb. hizmetleri meslek birliklerinin vermesi ve gelirini de meslek birliklerinin alması gerektiği,
e- Kültür endüstrisiyle ilgili devlette yeni bir yapılanmaya gidilmesi, yayıncılık sektörünün de bu yapı içinde ancak sinema, tiyatro, müzik gibi kültürün diğer alanlarından ayrı düşünülmesi gerektiği,
f- Devletten bağımsız olarak patent ve telif olmak üzere iki ayrı gövdeden oluşan Fikri Haklar Enstitüsünün kurulması gerektiği,
g- Üniversitelerde Fikri Haklar Anabilim Dalları kurularak bu konuda uzmanlar yetiştirilmesi gerektiği,
ğ- Mahkemelerdeki bilirkişi kurumu istenen ve beklenen düzeyde çalışamadığı için Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde bilirkişilik kurumu oluşturulması gerektiği,
ifade edilmiştir.

 

a- Geçmişten günümüze kadar devletin yayıncılık sektörüne yaklaşımı özetlenerek devletin yayıncılık sektörüne müdahale etmemesi gerektiği,
b- Devletin kendi yayınlarını piyasada daha ucuza sunmasının özel sektörle haksız rekabete yol açtığı,
c- Devletin kendi kurumlarında matbaalar açmak yerine yayınlarını özel sektör matbaalarında bastırarak israfa engel olabileceği,
ç- Devlet ile özel sektörün birlikte yer alacağı bir Yayıncılık Koordinasyon Kurumunun teşkil edilmesi gerektiği,
d- Devlet-özel sektör işbirliğiyle Ulusal Kitap Kurumu kurulması gerektiği,
e- Yayıncılığın bir meslek olarak resmi bir yapıya kavuşturulması gerektiği,
ifade edilmiştir.

 

a- Çocukların ve gençlerin kitap seçme ve okuma hakkı, özgürlükleri konusunda ilk olarak kaliteli kitapların yapılmasına önem verilmesi ve okur profilinde kategoriler oluştururken yaş vb. dışlayıcı ayırım yapılmaması gerektiği,
b- Kitapların doğru ve hızlı bir biçimde dağıtımının yapılarak çocuk ve gençlere ulaştırılması gerektiği,
c- En temel, hayati ve acil konuların başında olarak öğretmenlerin eğitimine önem verilmesi gerektiği,
ç- 100 Temel eser vb. uygulamalardaki eserlerin devlet eliyle değil iyi yetişmiş öğretmenlerin tavsiyesiyle oluşturulması gerektiği,
d- Kütüphanelerin asıl işlevleri olan çocuklara ve gençlere okuma alışkanlığı kazandırabilmeleri için acilen modern mekanlara dönüşebilmesi gerektiği,
e- Devletin çocuk kitaplarını denetlemesinin kabul edilemez olduğu ve bundan bir an önce vazgeçmesi gerektiği,
f- Eğitim yayıncılığı ile çocuk-gençlik kitapları yayıncılığının derhal birbirinden ayrılması gerektiği,
ifade edilmiştir.

 

a- Yayıncılık sektörüne büyük bir etki yapan 1-8. sınıf ders kitaplarının ve programının değiştirilmesi uygulaması esnasında ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri yeteri kadar alınmamış ve pilot uygulama süresi de çok kısa tutulmuştur. Program yapılırken ilgili tarafların görüşünün alınması ve pilot uygulamanın bütün ülkede ve en az 3 yıl süreli olması gerektiği,
b- Ders kitaplarını inceleme kriterleri yeniden gözden geçirilerek gereksiz kriterlerden arınması gerektiği,
c- Ücretsiz ders kitapları dağıtımının yayıncı ve yayınevi işbirliği ile yapılması ve ders kitapları ihalesinin mal alım ihalesi değil hizmet alım ihalesi şeklinde düşünülmesi gerektiği,
ç- Devletin kademeli olarak yayıncılıktan çekilmesi gerektiği,
d- Okullardaki fotokopi makinelerinin amacının dışında kullanılmasının önlenmesi gerektiği,
ifade edilmiştir.

19 Kasım 2009 tarihinde saat 14.00’de Ankara’da Kongre Eş başkanları Ümit Yaşar Gözüm ve Kenan Kocatürk ile MEB Yayımlar Dairesi Başkanı Aziz Zeren, Talim Terbiye Kurulu’ndan ve kitap dağıtım firmalarından sınırlı sayıda temsilcilerin katılımıyla dar çerçevede bir toplantı yapılmasına,karar verilmiştir.

 

a- Fotokopi ile kitap çoğaltmanın önüne geçilmesi gerektiği,
b- Üniversitelerde kitap satış yerlerinin bulunması gerektiği,
c- YÖK Yasasında gerekli revizyonlar yapılarak akademisyenlere yayın yapma ve yayınlarını özel yayınevlerinde bastırabilme olanağı sağlanması gerektiği,
ç- E-book uygulamasıyla öğrencilerin ders kitaplarının fotokopilerini pdf olarak internet ortamında paylaşmalarının yayıncılara büyük zarar verdiği,
d- Özellikle çeviri eserlerde intihalin önüne geçecek gerekli yasal düzenlemenin yapılması gerektiği,
e- Bilimsel yayınlarda editörlük meselesinin kongrede enine boyuna ele alınması gerektiği,
f- Üniversitelerin matbaa kurmalarının önlenmesi gerektiği,
ifade edilmiştir.

 

a- Dağıtım, abonelik ve alımlar konusunda sıkıntılar yaşandığı,
b- E-dergicilik uygulaması üzerinde durmak gerektiği,
c- Akademik dergilerde yayımlanan makalelerin puanlama sisteminde yaşanan sıkıntıların giderilmesi gerektiği,
ç- ISSN kullanımının yaygınlaştırılması gerektiği,
ifade edilmiştir.

 

a- Ders kitapları dağıtımının özel sektöre ihale edilmesi ve kırtasiyeler kanalıyla öğrencilere ulaştırılması gerektiği,
b- Gazetelerin promosyon kitap uygulamasına son vermek gerektiği,
c- Fuarlarda 1 veya 2 günün satış, dağıtım şirketlerinin iş görüşmelerine ayrılması gerektiği,
ç- Satış elemanlarının eğitimi için MEB ile temasa geçilerek her ilde eğitim seminerlerinin düzenlenmesi gerektiği,
d- Her il ve ilçede kitapçı, kırtasiyeci açılması için devletin teşvik ve desteklerde bulunması gerektiği,
e- Kitapların fiyatları konusunda “fixed price” yani “sabit fiyat” uygulamasına geçilmesi gerektiği,
f- Özel sektörün öğretmenler için tavsiye niteliğinde kararlar alabileceği Talim-Terbiye Kurulu benzeri bir yapı oluşturması gerektiği,
ifade edilmiştir.

 

a- Kütüphanelerde fotokopi ile çoğaltmanın önüne geçilmesi gerektiği,
b- Gençlere okuma alışkanlığı kazandırmak için kütüphanelerin yanında “Edebiyat Evleri” projesinin hayata geçirilmesi gerektiği,
c- Bandrol ve sertifika uygulamalarının birbiriyle bağlantılı olması gerektiği,
ç- Kütüphanelere kitap satın alınması konusunun ciddi biçimde ele alınması gerektiği,
d- Komisyonun 23 Kasım haftası Ankarada ortak bir toplantı yapacağı,
ifade edilmiştir.

 

a- Yunus Emre Kültür Enstitülerinde Türk kültür, sanat, tarih ve edebiyatının tanıtıldığı kitaplardan oluşan kütüphaneler oluşturulması gerektiği,
b- “Edebiyat Evleri” projesinin ciddi biçimde ele alınması gerektiği,
c- Yurtdışı fuarlarına götürülen yazarlara az miktarda bile olsa konuşmaları karşılığında  bir telif hakkı verilmesi gerektiği,
ç- TEDA Projesinde tanınmış ve ünlü yazarlardan ziyade genç yazarlara öncelik verilmesi gerektiği,
d- TEDA’nın sıradan yayınevleri yerine iyi bilinen, köklü geçmişe sahip ve güvenilir yayınevleriyle çalışması gerektiği,
e- TEDA Projesinde sanat çalışmalarına yönelik desteğin arttırılması gerektiği,
f- TEDA bütçesinin arttırılarak yurtdışındaki yayınevleriyle ortak yayınlar yapması gerektiği,
g- Türk Kültürüne katkısı olan dünyaca ünlü çalışmalara devlet desteği sağlanarak bu çalışmaların Türkçeye çevrilmesine çaba sarfetmek gerektiği,
ğ- TEDA’nın ilerleyen yıllarda Yunus Emre Kültür Enstitüsü ile ortak bir yapıda yer alması üzerinde düşünmek gerektiği,
ifade edilmiştir.

 

Ümit Yaşar GÖZÜM -Eşbaşkan
Kenan KOCATÜRK -Eşbaşkan

Aziz ZEREN -Üye 
Münir ÜSTÜN -Üye 
Enver ERCAN -Üye

Mine SOYSAL -Üye  
Mehmet MORALI  -Üye
Celal MUSAOĞLU -Üye
Cengiz AVCILAR -Üye